Każde środowisko pracy powinno być bezpieczne. Wypadków przy pracy nie da się uniknąć, ale można je skutecznie minimalizować. Przepisy BHP, wbrew pozorom i ogólnym mitom powtarzanym zarówno przez pracodawców jak również pracowników, nie są po to, by komplikować proces pracy. Wręcz przeciwnie, są po to, by je ułatwiać a przede wszystkim, by chronić zdrowie oraz ludzkie życie, bo ono, także w środowiskach pracy, powinno być najważniejsze. Przyjrzyjmy się więc czynnikom sprzyjającym wypadkowości w miejscu zatrudnienia.
Zatrudnianie na czarno
Ktoś może zapytać, co ma przysłowiowy piernik do wiatraka, ale na bezpieczeństwo w środowisku pracy wpływa przede wszystkim to, czy pracownicy posiadają umowę o pracę, która jest gwarantem bezpieczeństwa oraz higieny pracy. Osoby zatrudniane na czarno, czyli bez umowy, narażone są na szereg niebezpieczeństw takich jak brak ubezpieczenia zdrowotnego, w tym wypadkowego. W razie wypadku przy pracy, poszkodowany, który nie jest objęty ubezpieczeniem wynikającym z zawarcia stosunku pracy, musi samodzielnie pokryć wszystkie koszty ewentualnej rekonwalescencji. Poza tym pracodawca może odmówić mu wypłaty świadczeń a udowodnienie jego nieuczciwości, wcale takie proste i oczywiste być nie musi i bardzo często… nie jest.
Brak obowiązkowych szkoleń
Wiele razy można usłyszeć, iż szkolenia BHP to strata czasu. Pracownik, który zostaje dopuszczony na dane stanowisko bez instruktażu ogólnego i stanowiskowego, nie wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia. Brak podstawowej wiedzy w tym zakresie, sprzyja wypadkowości w środowisku pracy. Następstwa takich wypadków mogą być ogromne, bowiem, w zakładach pracy, niektóre wypadki są wypadkami śmiertelnymi. Od nich już nie ma odwrotu. Każde środowisko pracy jest inne. Obowiązek szkoleń dotyczy wszystkich pracowników, nawet tych, którzy posiadają doświadczenie na podobnym lub nawet takim samym stanowisku pracy.
Brak kontroli ze strony przełożonych
Bardzo często wypadkom w środowiskach pracy sprzyja brak kontroli ze strony pracodawcy lub osoby przez niego upoważnionej. Instrukcje bezpieczeństwa są po to, by je znać, ale też przestrzegać. Jeżeli pracodawca nie kontroluje tego, czy pracownik pracujący szczególnie przy obsłudze maszyn w ruchu lub na wysokości, przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, czy stosuje środki ochrony indywidualnej – naraża nie tylko jego, ale i siebie na wypadek przy pracy, którego konsekwencji nie da się jednoznacznie przewidzieć, ale można im zaradzić w bardzo prosty sposób…
Brak odpowiedniego wyposażenia ochronnego
Pracodawca naraża swoich pracowników na większe ryzyko wypadkowe, jeżeli nie wyposaża ich w środki ochrony indywidualnej. Jest to jego podstawowy, choć nie jedyny obowiązek! Inną kwestią jest, jeżeli pracownik nie stosuje środków ochrony indywidualnej a pracodawca, o czym wspomniano powyżej, nie kontroluje tego aspektu wykonywanej pracy, nie egzekwując od pracownika przestrzegania ściśle określonych reguł. Kaski, kamizelki, rękawice czy inne środki ochronne nie służą do tego, by leżeć sobie gdzieś w kącie. Za nie stosowanie środków ochrony indywidualnej, pracownik może zostać ukarany!
Ja to naprawię
Tym, co naraża pracownika na wypadek w środowisku pracy, jest źle rozumiana pomoc w problemach technicznych. Jeżeli awarii ulegnie sprzęt niezbędny do wykonywania pracy, jego naprawy nie może podjąć się pracownik, który „się na tym zna”, bo np. jest elektrykiem, ale nie ma doświadczenia lub nie posiada odpowiednich kwalifikacji. Źle wykonana naprawa może spowodować porażenie prądem lub wybuch pożaru. W obu tych sytuacjach ucierpieć może więcej niż jedna osoba!
Bezpieczeństwo to podstawa
Zarządzanie bezpieczeństwem w środowisku pracy wcale nie jest skomplikowane. Wymaga tylko systematyczności i rzetelnej pracy. Do najważniejszych jego zagadnień zalicza się:
- szkolenie dla nowozatrudnionych pracowników lub przenoszonych na inne stanowisko,
- dokonywanie oceny ryzyka zawodowego dla każdego stanowiska pracy,
- wyposażenie pracowników w środki ochrony indywidualnej i zbiorowej,
- okresowy przegląd maszyn i urządzeń technicznych,
- uczciwe, legalne zatrudnianie pracowników,
- posiadanie aktualnych instrukcji obsługi maszyn i urządzeń technicznych oraz ich znajomość, a także sumienne przestrzeganie,
- kierowanie pracowników na badania lekarskie (wstępne, okresowe, kontrolne).
Pamiętajmy, że stworzenie bezpiecznych, a także higienicznych warunków pracy to nie tylko nasz obowiązek, ale też możliwość zwiększenia naszej atrakcyjności na rynku pracy!
